یحیی بن هبة الله الحسینی، کاتب و مُذهّب نسخۀ قرآن، از آغاز قصد تدوین این اثر و وقف آن بر آستان مقدس امام رضا علیه السلام را داشته است. لذا خود در ابتدا و پایان برخی از اجزای این قرآن، با قلم ثلث یا کوفی، به کتابت و وقف آن بر حرم مقدس رضوی اشاره کرده است. با این همه، پس از درگذشت وی، یکی از نزدیکان وی (احتمالاً فرزند دانشمند وی، و نقیب شیعیان بیهق، ابومنصور محمد بن یحیی بن هبة الله الحسینی) در سال 535 هجری متنی را در آغاز تک تک اجزای سی گانه این قرآن نوشته است. از میان بیست جزء باقی مانده از این قرآن، این وقف‌نامه اکنون تنها در آغاز دو جزء 7 و 14 (به شماره‌های 4345 و 4240 در کتابخانۀ آستان قدس رضوی) برجا مانده است. متن وقف نامه در آغاز جزوۀ ش 4345 چنین است:
نیک می‌دانیم که یحیی در روز دوشنبه 12 ذىالقعدة سال 532 هجری در بیهق درگذشته است. تعبیر «قدس الله روحه» در متن وقف نامه، نشان می‌دهد این متن در زمانی پس از درگذشت کاتب و واقف قرآن (یحیی بن هبة الله) نوشته شده است. لازم به ذکر است ابن‌فُندق بیهقی نیز در لباب الانساب، تعبیر «جمال الحرمین» را در شمار القاب یحیی بن هبة الله به‌کار برده است:
وقف هذا الجزو من المصحف وهو السابع من الثلثین | السید الأجل الزاهد السعید عماد الدین شمس الاسلام | جمال الحرمین أبو محمد یحیی بن هبة الله الحسیني قدس الله روحه | علی المشهد المقدس الرضوي علی ساکنه السلم وقفاً صحیحاً مسبّلاً | لا یباع ولا یوهب ولا یورث إلی أن یرث الله الأرض ومن علیها | وهو خیر الوارثین؛ تقبل الله ذلك منه وکتب في أواخر شهر | ربیع الأول سنة خمس وثلثین وخمس مائة
 |
وقف‌نامۀ قرآن یحیی بن هبة الله حسینی در آغاز جزء 7 (جزوۀ قرآنی 4345)
نیک می‌دانیم که یحیی در روز دوشنبه 12 ذىالقعدة سال 532 هجری در بیهق درگذشته است. تعبیر «قدس الله روحه» در متن وقف نامه، نشان می‌دهد این متن در زمانی پس از درگذشت کاتب و واقف قرآن (یحیی بن هبة الله) نوشته شده است. لازم به ذکر است ابن‌فُندق بیهقی نیز در لباب الانساب، تعبیر «جمال الحرمین» را در شمار القاب یحیی بن هبة الله به‌کار برده است:
«الأمير السيد الأجل الأعز جلال الدين ركن الإسلام العزيز بن جلال الإسلام والمسلمين عماد الدولة والدين ملك النقباء في العالمين افتخار الشرق أبي الحسن علي بن جلال الدين محمد بن السيد الأجل عماد الدين جمال الحرمين.»
 |
وقف‌نامۀ قرآن یحیی بن هبة الله حسینی در آغاز جزء ۱۴ (جزوۀ قرآنی ۴۲۴۰)
شنبه ۳۱ تير ۱۴۰۲ ساعت ۸:۰۵
نمایش ایمیل به مخاطبین
نمایش نظر در سایت
۲) از انتشار نظراتی که فاقد محتوا بوده و صرفا انعکاس واکنشهای احساسی باشد جلوگیری خواهد شد .
۳) لطفا جهت بوجود نیامدن مسائل حقوقی از نوشتن نام مسئولین و شخصیت ها تحت هر شرایطی خودداری نمائید .
۴) لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید .
من مشتاقانه منتظر چاپ مقاله شما و خواندن آن هستم، بخصوص بر کتابی تحقیق میکنم که نواده ایشان در دوره ایلخانی نگاشته است.
ممنون میشوم اطلاعات بیشتری درباره چاپ این مقاله در کدام نشریه و ... بگذارید.
یک دنیا ممنون
ــــــــــــــــــــــــــ
با سلام و سپاس، قرار است این مقاله امسال در کتاب یادنامۀ یکی از مراجع (مرحوم آیة الله سید عبدالله شیرازی) منتشر شود
یحیی بن هبه اله حسینی و فرزندش محمد و نوه اش علی جد سادات حسینی کاشان هستند احتمالا ایشان در سال های پایانی سده ششم نیشابور را ترک و به کاشان هجرت نموده اند. اثار بسیار نفیسی از احفاد و ذریه ایشان در کاشان تا سده یازدهم موجود است.
بنده در حال تدوین شجره نامه آنها هستم در صورت امکان اطلاعات بیشتر با عکس های واضح تر از اسامی افراد در سایت بگذارید. ممنون و متشکرم
میخواستم بپرسم آیا یحیی بن هبة الله الحسینی از سادات آل زباره بوده است.
-------
سلام علیکم
بله چنین است. صریفینی در «المنتخب من السیاق»، به نقل از عبدالغافر فارسی، نسب وی را چنین آورده است:
يَحْيَى بْنُ هِبَةِ اللَّهِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ الرَّئِيسُ أَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنِيُّ، مِنْ آلِ زُبَارَةَ الْبَيْهَقِيِّ، مِنْ وُجُوهِ الْعَلَوِيَّةِ سُكَّانِ النَّوَاحِي، كَبِيرٌ، فَاضِلٌ، دَيِّنٌ، عَفِيفٌ، عَاقِلٌ، شَرِيفُ الْهِمَّةِ، عَالِي الْقَدْرِ وَالْمَنْزِلَةِ، مِنْ ذَوِي الْمُرُوءَةِ وَالنِّعْمَةِ
مشابه این سلسله نسب در تاریخ بیهق (ابن فندق بیهقی) هم ذکر شده است